Ozdoby i detale

W budownictwie średniowiecznym i później, w nowożytnym, nawet jeśli podstawowym materiałem budowlanym była cegła, zatrudniani kamieniarzy do wykonania pewnych charakterystycznych detali. W gotyckich kościołach były to kamienne profilowane laskowania tworzące podziały maswerków i biforiów. Również konstrukcja rozety umieszczanej nad głównym wejściem opierała się na profilowanych ciosach kamiennych złożonych w okrąg i wewnętrzne obramowania witraży. Rozetę umieszczano nad głównym portalem, który otwierał nawę główną od zachodu. Romańskie i gotyckie portale najczęściej wykonywano z miejscowych odmian piaskowca, wybierając na nie bloki o najwyższej jakości. Schemat kompozycyjny był podobny: portal otwierał się na zewnątrz ukośnym glifem, wzdłuż którego ustawiano podpory dźwigające nadproże. Najwyższej klasy szkoły i zespoły kamieniarskie zatrudniane były do realizacji tego typu dzieł. Detale kamienne opracowywano w sposób charakterystyczny dla każdego ćwierćwiecza epoki określanej ogólnie jako średniowiecze. były europejskie ośrodki wiodące w sztuce kamieniarskiej i to one nadawały ton reszcie ówczesnego świata artystycznego i rzemieślniczego. Ośrodki takie mieściły sie głownie na terenie obecnej Francji i Niemiec. Im odleglejsza od nich była prowincja, tym dłużej docierały nowinki stylistyczne i tym silniejsze były tam tradycje lokalne.